Ένας τραγικός ήρωας

by Δημήτρης Παυλόπουλος

Ο Νίκος Πλουμπίδης.

Ο Νίκος Πλουμπίδης.

Στις 14 Αυγούστου 1952 ξημερώματα στο εκτελεστικό απόσπασμα της κυβέρνησης Παπάγου, στην περιοχή του Δαφνίου, δολοφονείται από τα κρατικά πιστόλια ο Νίκος Πλουμπίδης (φωνάζοντας: «Ζήτω το ΚΚΕ»), κυνηγημένος τότε και από τις δύο πλευρές, από την μεν κρατική που τον θεωρούσε πράκτορα της Σοβιετικής Ένωσης και από τη δε αριστερή που τον θεωρούσε πράκτορα των αντιπάλων και, με κείμενο τής τότε κεντρικής επιτροπής (δημοσιευμένο λίγο διάστημα πριν τη δολοφονία του), του ξήλωνε όλα τα κομματικά γαλόνια.

Πρωτού όμως δούμε κριτικά την δολοφονία του Πλουμπίδη, που προστίθεται στις δεκάδες τότε δολοφονίες αγωνιστών (όπως του Μπελογιάννη), χρήσιμο είναι να σημειώσουμε ορισμένα βιογραφικά στοιχεία.

Ο Νίκος Πλουμπίδης γεννήθηκε στα Λαγκάδια Αρκαδίας τον Δεκέμβρη του 1902 σε φτωχή αγροτική οικογένεια. Η εμπλοκή του με την πολιτική και συγκεκριμένα με την αριστερά ξεκίνησε μόλις το 1926 με τη δραστηριοποίησή του στο ΚΚΕ. Το 1931 καταδικάζεται για λόγους συνδικαλιστικής δράσης. Έκτοτε αναλαμβάνει πολλές κομματικές χρεώσεις, φτάνοντας το 1938 να εκλεγεί μέλος του τότε Πολιτικού Γραφείου. Από το 1946 και μέχρι την αποπομπή του παραμένει επικεφαλής του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ στην Αθήνα, μαζί με τον θρυλικό Νίκο Βαβούδη.

Μετά τη σύλληψη τού Νίκου Μπελογιάννη, για τον οποίο ο Πλουμπίδης είχε στείλει γράμμα που τον απάλλασσε από τις κατηγορίες και αναλάμβανε εκείνος όλες τις ευθύνες, ακολουθεί η σύλληψη του. Τον Ιούλιο του 1952 περνά από έκτακτο στρατοδικείο και μέχρι το θάνατό του κρατείται στο σανατόριο του νοσοκομείου Σωτηρία, καθότι έπασχε από χρόνια φυματίωση.

Παράλληλα, δημοσιεύεται το κείμενο της κεντρικής επιτροπής του ΚΚΕ, υπογεγραμμένο από τον ίδιο τον Ζαχαριάδη που τον χαρακτήριζε πράκτορα των Άγγλων και της Ασφάλειας. Ας σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι οι σχέσεις του Πλουμπίδη με τον Ζαχαριάδη ήταν ψυχρές από την εποχή της κατοχής, τότε που ο Ζαχαριάδης είχε ταχθεί υπέρ της άνευ όρων σύνταξης με την απόφαση του Μεταξά για πόλεμο και ο Πλουμπίδης είχε εκφράσει έντονα τη διαφωνία του.

Αυτή ήταν περιεκτικά η καθόλου σύντομη ζωή του Νίκου Πλουμπίδη, κοινή με τις ζωές των περισσοτέρων κομματικών στελεχών, με τη μόνη διαφορά ότι συγκεντρώνει όλη εκείνη την κριτική απέναντι στη στενοκέφαλη λογική της εκάστοτε κομματικής ηγεσίας κατ’ εκείνων που διαφοροποιούνται και προτάσσουν κάτι διάφορο της κομματικής γραμμής.

Με άλλα λόγια, αν φέρουμε το ιστορικό αυτό γεγονός στο σήμερα, θα δούμε πολλές ομοιότητες με την τρέχουσα εικόνα και στάση του ΚΚΕ, που παραμένει σε γραμμή επίθεσης έναντι οποιασδήποτε πρότασης που λέει κάτι διαφορετικό. Από την πρόταση για άνευ όρων συνεργασία που πράγματι τίθεται υπό δικαιολογημένη αμφισβήτηση, όσο και τις προτάσεις εκείνες που μιλούν για μία υπερκομματική συνεργασία πάνω σε μία ευρεία κοινωνική συμμαχία με σκοπό την πραγμάτωση συγκεκριμένων όρων που σχετίζονται με τα προβλήματα του λαού (φορολόγηση, υγεία, παιδεία, εργασία). Θέτοντας παράλληλα το ζήτημα της θέσης της Ελλάδας στην ΕΕ και στην ΟΝΕ σε ξεκάθαρη βάση για διαβούλευση.

Υστερόγραφο. Η αποκατάσταση του Νίκου Πλουμπίδη ήρθε λίγα χρόνια αργότερα από την δολοφονία του, όταν είχε αποπεμφθεί από το ΚΚΕ και εξοριστεί ο Νίκος Ζαχαριάδης. Παρ’ όλα αυτά, η αποκατάσταση του Πλουμπίδη δεν μπόρεσε να σκεπάσει την κομματική λάσπη των προηγούμενων χρόνων σε βάρος του.

Advertisement