Σκελετος.

Αν δεν είχε βγάλει ανακοίνωση το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης για το χριστουγεννιάτικο δέντρο του Δήμου Ιωαννίνων, ίσως να μην σκεφτόμουν κι εγώ τι πήγε τόσο στραβά μ’ αυτό το δέντρο. Αλλά το Μουσείο είναι ένα σεβαστό ίδρυμα και η υπεράσπιση του δέντρου με ιντρίγκαρε.

Το δέντρο λοιπόν είναι εντελώς αποτυχημένο διότι είναι μια ευτελής και ελάχιστη απομίμηση ενός προταθέντος, τεράστιου και μνημειακού για τον Κομμουνισμό κτηρίου, η οποία επομένως αδυνατεί να προκαλέσει οποιοδήποτε συναίσθημα, γιορτινό, θαλπωρής, καλαισθησίας, απορίας, προόδου, επαναστατικότητας, ή οτιδήποτε άλλο, πέραν της ευτέλειας και της γελοιότητας. Όταν ο πύργος του Τάτλιν προοριζόταν να είναι ένας πύργος ακμαίας τεχνολογίας και ψηλότερος από τον πύργο του Άιφελ, το χριστουγεννιάτικο δέντρο των Ιωαννίνων κατάληξε να είναι χειρότερο από τον πύργο του Άιφελ των Φιλιατρών ή αυτόν έξω από το καζίνο στο Λας Βέγκας.

Γενικά, η θυσία της παραδοσιακής αισθητικής μας χάριν της μόρφωσης αυτών που θα είχαν θελήσει να μάθουν για τον Τάτλιν ίσως να άξιζε. Το συγκεκριμένο όμως δέντρο είναι ευτελέστατο και ελάχιστο, μία κακή απομίμηση. Ο κόσμος αντιλαμβάνεται την ευτέλεια και γελάει μ’ αυτήν για να μην τον πιάσει πλήξη. Το πείραμα επομένως όχι μόνο απέτυχε αλλά θεωρητικά θα μπορούσε να έχει αντίθετα αποτελέσματα.

Τέλος, πρόβλημα πλέον είναι ότι στην πλατεία δεν βρίσκεται και το ευτελές δέντρο-απομίμηση, αλλά μόνο αυτό. Ένα μοντέρνο έργο τέχνης, στο οποίο φορτώθηκε ένας μορφωτικός σκοπός που απέτυχε τελείως και αποτελεί ειρωνεία αν σκεφτούμε από πού είναι εμπνευσμένο, θα όφειλε πλέον να συνυπάρξει με κάτι που θα μπορούσε να πετύχει έναν σκοπό που θα είχε αναλάβει· για παράδειγμα, τον επιμορφωτικό ή πρωτοποριακό βάζοντας ένα πραγματικά μοντέρνο χριστουγεννιάτικο δέντρο-έργο τέχνης, ή αυτόν της γιορτινής θαλπωρής με το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο δέντρο.