Σκελετος.

Με μία λιτή και απέριττη ανακοίνωση ο επαναπατρισμένος στο ΠΑΣΟΚ, υπουργός Παιδείας, Α. Λοβέρδος, ξεκαθάρισε ότι ο νόμος για τους αιώνιους φοιτητές θα εφαρμοστεί από 31/8. Με άλλα λόγια έκανε σαφές ότι η Παιδεία αλλάζει ρότα και επιτέλους θα αποπνέει έναν άλλο, πιο δυτικό αέρα.

Ωστόσο, όπως όλα σε αυτή τη χώρα, έτσι και αυτό γίνεται ανάποδα, αφού το προϊσχύον σύστημα δημιούργησε τους αιώνιους φοιτητές, τώρα έρχεται ένα μεταρρυθμιστικό σύστημα που διώχνει όλους τους φοιτητές που συγκεντρώνουν παραπάνω από 2 χρόνια σπουδών επί των προβλεπόμενων, κοινώς το ν+2. Όμως με αυτή τη νέα ρύθμιση, καίγονται εκτός από τα ξερά και τα χλωρά, δηλαδή οι φοιτητές που αναγκαστικά παραμέλησαν τις σπουδές τους για ορισμένο διάστημα, με σκοπό να εργαστούν για να συντηρήσουν τον εαυτό τους, εφόσον οι γονείς τους αδυνατούν να τους υποστηρίξουν οικονομικά. Αυτό όμως δε γίνεται κατανοητό από την πολιτεία που εδώ και τώρα απαιτεί περικοπές.

Έτσι, αφού μειώνει προοδευτικά τον αριθμό των εισακτέων στα πανεπιστήμια, τώρα έρχεται και πετάει έξω περίπου 180.000 φοιτητές. Όμως κανείς δεν αναρωτιέται με ποιον τρόπο προέκυψε αυτός ο αριθμός και γιατί αντιστοιχεί στο ήμισυ του συνόλου της φοιτητικής κοινωνίας. Μήπως λοιπόν, το ζήτημα ή μάλλον το πρόβλημα είναι βαθύτερο από μία απλή αριθμητική μείωση;

Μήπως η πανεπιστημιακή ενότητα, εκτός από απολύσεις διοικητικών υπάλληλων, καθαριστών και καθαριστριών, μειώσεις στη χρηματοδότηση κατά 70% (τα τελευταία 4 χρόνια), χρειάζεται συνολικότερη αναδόμηση προς το συμφέρον των φοιτητών, των οικογενειών αυτών και των καθηγητών και όχι προς τις επιταγές της τρόικας και των ιδιωτικών συμφερόντων.

Όλοι θα συμφωνήσουμε ότι πράγματι η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι πολύπλοκη. Οι φοιτητές, κυρίως οι αριστεροί, απαιτούν και διεκδικούν τα μέγιστα δυνατά που διατηρούν το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα του πανεπιστημίου. Αντίθετα οι υπόλοιποι που συντάσσονται με τις μεταρρυθμιστικές πολιτικές απαιτούν περικοπές και περιστολές αδιακρίτως σε κάθε τομέα.

Η λύση βρίσκεται κάπου στη μέση. Είναι αδιανόητο και οδυνηρό για ένα κράτος που χάνει τα περισσότερα κοινωνικά του σωσίβια που του επέτρεπαν την αξιοπρεπή επιβίωση, να χάνει και το βασικότερο ή ένα από τα βασικότερα που είναι η παιδεία. Αναλυτικότερα, θεμελιώδες και πρωταρχικό γνώρισμα για μία προσπάθεια ανασυγκρότησης της ανώτατης εκπαίδευσης είναι η προστασία του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της και όχι η εισαγωγή διδάκτρων, η περικοπές στη χορήγηση συγγραμμάτων που αναγκάζουν τους περισσότερους φοιτητές να δαπανούν μεγάλα ποσά για την αγορά επικουρικού συγγράμματος, το οποίο ενδέχεται να έχει ζητήσει και ο καθηγητής του μαθήματος για την καλύτερη κατανόηση του διδακτικού αντικειμένου.

Από την άλλη, πρέπει να γίνει μία ουσιαστική αξιολόγηση των δομών και των υπηρεσιών των πανεπιστημίων, με βάση τις ίδιες τις ανάγκες τους και όχι τις ανάγκες της κυβέρνησης ή την αδυναμία αυτής για την εξεύρεση χρημάτων από άλλη πηγή. Δηλαδή, να μην παρατηρηθεί το φαινόμενο που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, κατά το οποίο δεν υπάρχει προσωπικό στις διοικητικές υπηρεσίες των πανεπιστημίων ή προσωπικό καθαριότητας, με αποτέλεσμα τη δικαιολογημένη δυσφορία φοιτητών και καθηγητών.

Συμπερασματικά, η κυβερνητική πρακτική διαπνέεται από ένα αίσθημα προχειρότητας, όπως τον προηγούμενο Σεπτέμβρη πέταξε πάνω στο τραπέζι το μέτρο της διαθεσιμότητας για τους διοικητικούς υπαλλήλους, αδιαφορώντας για τις ολέθριες συνέπειες που ακόμη δεν έχουν επουλωθεί, έτσι και τώρα πετάει το ζήτημα των αιωνίων φοιτητών παρασύροντας με το μέτρο αυτό τις ζωές και το μέλλον πολλών φοιτητών που πραγματικά αδυνατούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους λόγω των συνθηκών που επικρατούν σε κοινωνία και οικονομία, συνθήκες οι οποίες αποτελούν ενσυνείδητες και ψηφισμένες επιλογές των μελών της κυβέρνησης.